Yeni Belgelerin Işığında Kıbrıs'ta Kanlı Noel

Özet

  16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilan edilmesiyle adadaki İngiliz egemenliği sona ermiştir. Yeni Cumhurbaşkanı III. Makarios, Cumhurbaşkanı Muavini Dr. Fazıl Küçük ile adadaki Türk ve Rum cemaatlerini birlikte yönetmeye başlamıştır. Yönetimdeki fikir ayrılıkları, 1961 yılında, vergi problemleri ve Türklerin kamu hizmetlerinde 70/30 oranında çalışma kanununu bulunmasına rağmen uygulanmaması gibi sebeplerle gerginlikler artmıştır.

  30 Kasım 1963 tarihinde Makarios, anayasanın 13 maddesi ile ilgili değişiklik önermiştir. Bu değişiklikler, Türkleri adada bir azınlık olarak göstermiş ve Türk cemaati tarafından tepkiyle karşılanmıştır.

  İki toplum arası gerginliğin zirvede olduğu bu dönemde 4 Aralık 1963 günü Baf Kapısında bulunan, Rumlarca ‘kahraman’ ilan edilen 16 Ağustos 1960 tarihinde Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilan edilmesiyle adadaki İngiliz egemenliği sona ermiştir. Yeni Cumhurbaşkanı III. Makarios, Cumhurbaşkanı Muavini Dr. Fazıl Küçük ile adadaki Türk ve Rum cemaatlerini birlikte yönetmeye başlamıştır. Yönetimdeki fikir ayrılıkları, 1961 yılında, vergi problemleri ve Türklerin kamu hizmetlerinde 70/30 oranında çalışma kanununu bulunmasına rağmen uygulanmaması gibi sebeplerle gerginlikler artmıştır. 30 Kasım 1963 tarihinde Makarios, anayasanın 13 maddesi ile ilgili değişiklik önermiştir. Bu değişiklikler, Türkleri adada bir azınlık olarak göstermiş ve Türk cemaati tarafından tepkiyle karşılanmıştır. İki toplum arası gerginliğin zirvede olduğu bu dönemde 4 Aralık 1963 günü Baf Kapısında bulunan, Rumlarca ‘kahraman’ ilan edilen EOKA mensubu Markos Drakos heykeline saldırı gerçekleşmiştir. Saldırı failinin Türkler olduğu iddiası ile Rumlar, ‘Akritas Planını’ uygulamaya koymuştur. Kurulduğu günden beri yeraltında kalan TMT, Türkleri koruma amacıyla yer yüzüne çıkmıştır. 21 Aralık 1963 günü, Tahtakale mahallesinde 10 kişilik bir Türk grubunu aramaya tabi tutmak amacıyla durduran EOKA’lı Rumlar, Türkler tarafından direnişle karşılaşınca iki Türkü öldürmüşlerdir. Katliamlar günden güne bölgede artmıştır. Küçük Kaymaklı ve Kumsal bölgelerinde acımasızca öldürülen Türkler arasında Kıbrıs Türk Kuvvetleri alayında görevli Binbaşı Nihat İlhan’ın ailesi de vardır. Bu çalışmada, Kıbrıs Türkü’nün katledildiği tarihe ‘Kanlı Noel’ olarak geçen olay, döneminde Kıbrıs’ta Rumlar tarafından, Rumca çıkarılan Eleftheria ve sahibi EOKAcı Nikos Sampson olan İ Mahi gazeteleri incelenmiş ve Türk kaynakları ile karşılaştırılarak analiz edilmiştir.